Toonkunstkoor Maastricht: Klarinetconcert

Eric-Emmanuel Schmitt en Mozart

>> Beluister het Adagio uit het Klarinetconcert
(klarinet: Charles Neidich - mp3-bestand - 8MB)

In gefingeerde brieven aan Mozart beschrijft de Franse schrijver Eric-Emmanuel Schmitt hoe de componist zijn leven heeft veranderd. Hoe diens muziek hem in zijn moeilijke puberjaren heeft geholpen en zelfs op een beslissend moment heeft behoed voor een poging om zich het leven te benemen. Hoe Mozart hem daarna door de jaren heen tot troost en steun is geweest.
Het boekje is in een subtiele, heldere stijl geschreven, al is de toon soms ook wat geëxalteerd.
Aardig is dat bij het boekje een cd is bijgesloten waarop de muziek die door Schmitt in het boek ter sprake wordt gebracht te beluisteren is.

Hier volgt een fragment uit één van de brieven (p.34-35) waarin Schmitt zijn kennismaking - tijdens een taxi-rit - met het klarinetconcert van Mozart beschrijft. Mozart schreef het klarinetconcert in oktober 1791, kort voor zijn dood. Het was een opdracht van een bevriend klarinettist: Anton Stadler.
Hierna schreef Mozart alleen nog twee cantates en zijn Requiem KV 626.

"Beste Mozart,

Wonderlijk wat je zojuist hebt klaargespeeld! Je stuurt me droevige muziek en daarmee neem je mijn verdriet juist weg.
En wat een onverwachte boodschapper had je uitgekozen! Ik wist niet dat er engelen waren die gek genoeg zijn om de gedaante aan te nemen van een zwarte kolos achter het stuur van een oude rammelkast. (…)
De taxichauffeur, een Afrikaan met een sappige stem en een immense, piramidevormige torso waardoor zijn blikken behuizing piepklein leek, vroeg me of hij muziek mocht opzetten. (...)
Met zijn reusachtige kolenschop, die het dashboard van zijn voertuig tot een miniatuurmodel voor kinderen terugbracht, drukte hij op een knop en opeens kwam jij de auto binnen om met ons verder te rijden.
Gewiegd door de strijkers fluisterde de klarinet een tedere melodie die met zijn neergaande bewegingen een serene droefheid uitademde.
Eerst dacht ik dat je me dit adagio uit medeleven stuurde, alleen maar om me te bewijzen dat jij ook verdriet had gekend.
Maar toen de muziek verder ging, merkte ik dat je me iets anders vertelde. Hoewel de klarinet lieflijk en teder klonk, weigerde hij te buigen, te zwichten voor somberheid, maar steeg juist omhoog, zong, steeds stralender, bereikte een ander niveau. Het verdriet had een ander aanzien gekregen. Van je gevoel maakte jij een meesterwerk. Het verdriet was in schoonheid veranderd."

Leestip: