15 juli 2005

Kippenvel bij 40 graden

Gisteravond naar het LSO-concert in de Rodahal in Kerkrade geweest. Wat een belabberde entourage, al klinkt de muziek er niet eens slecht. Voor orkest, koor en solisten moet het contrast met woensdagavond groot zijn geweest. Toen 'ging' hetzelfde programma in het Amsterdamse Concertgebouw, één van de mooiste concertzalen ter wereld. Naar het schijnt heeft het Amsterdamse publiek de zaal uit puur enthousiasme bijna afgebroken.
In de NRC van donderdag 14 juli schrijft Kasper Jansen:

"Er werd hier gepassioneerd gezongen en gedanst door een uitvoerige en zorgvuldig samengestelde cast. Charlotte Margiono was een gedreven vertolkster van de lyrisch-tragische rol van Salud. Alicia Nafe was een authentieke grootmoeder, Henk Smit, als altijd met maximale inzet, een boze en barse oudoom. Onder leiding van Spanjaard werd het een lang toegejuichte triomf."

In Kerkrade liep de temperatuur in de hal langzaam op tot een kleine 40 graden. Toch heb ik op meerdere momenten kippenvel gehad. De uitvoering van het bekende gitaarconcert 'Concierto de Aranjuez' door meestersolist Pepe Romero was betoverend. Door zijn subtiel spel wist hij de volle Rodahal absoluut stil te krijgen. De samenwerking met het LSO was voorbeeldig, hier werd kamermuziek gemaakt. Dirigent Ed Spanjaard werd na afloop innig omhelst door de beroemde gitarist, een teken dat hij zeer tevreden was over de samenwerking.

Het vuurwerk kwam na de pauze in de opera 'La Vida breve' van Manuel de Falla. Ik ken geen ander muziekstuk waar de samensmelting van opera en volksmuziek een zo perfecte symbiose bereikt. Zelf koester ik een opname met de grote Spaanse sopraan Victoria de los Angeles als Salud. Maar de Limburgse uitvoering bleef daarnaast geheel overeind. Charlotte Margiono zong en speelde gepassioneerd en - zoals altijd - puntgaaf. Wat een schitterende stem heeft ze toch. Mezzo-sopraan Alicia Nafé heeft deze muziek echt in het bloed, ze is immers afkomstig uit Sevilla. In haar podiumpresence is Nafé een echte 'grande dame'. De flamencozanger, -gitarist en dansers voegden het authentieke element toe. De doorleefde zang van Carlos Denia Moreno bezorgde me opnieuw kippenvel.

Zoals altijd drukte Ed Spanjaard weer een groot stempel op deze avond. Dit keer niet alleen als dirigent maar ook als flamenco-danser. Het dak ging van de Rodahal. Jos Frusch schrijft vandaag in de Dagblad De Limburger:
"Het hoogtepunt was gisteravond natuurlijk dat onvergetelijke moment uit de tweede acte van de opera, toen hij van de bok stapte, zijn slipjas uittrok en zich voegde bij het gezelschap flamencozangers en -dansers. Om vervolgens, even charmant als gepassioneerd, even onderdanig als hanig, zich vol overgave te storten op een flamencodans."
Ook in Amsterdam had dit bijzondere intermezzo effect zoals Kasper Jansen in de NRC beschrijft:
"In de beroemde, heetgebakerde flamencoscene bij het verlovingsfeest van Paco en Carmela stond Spanjaard eerst vanaf de bok fervent mee te klappen. Vervolgens begaf hij zich op de dansvloer, waar hij zich zeer authentiek Spaans bewoog met passend temperament en felle vurigheid, handenklappend en spectaculair stampend. Spanjaard oogstte veel waardering bij de Spaanse flamenco-musici en -dansers. De volle zaal van het Concertgebouw stond op zijn kop."

Het kan niet vaak genoeg worden benadrukt Ed Spanjaard is één van de grootste en veelzijdigste Nederlandse dirigenten van dit moment. Expert in het moderne repertoire, altijd boeiend in het grote orkestrepertoire, subliem als operadirigent. De laatste jaren heb ik voorstellingen onder zijn leiding bijgewoond - één keer als koorlid meegezongen - die stuk voor stuk onuitwisbare indruk maakten: Berlioz Damnation de Faust, La Bohème bij Opera Zuid, Jenufa van Janacek met een fenomenaal LSO, 2 x Pelléas et Mélisande van Debussy (in juni nog gezien in Maastricht). Daar kan de uitvoering van gisteravond zondermeer aan toe worden gevoegd. Terecht was ook Jos Frusch in Dagblad de Limburger zeer enthousiast over deze Spaanse avond:
"Alles klopte aan deze opera-uitvoering: de voortreffelijke cast -met Charlotte Margiono en Alicia Nafé in schitterende hoofdrollen; het alert zingend koor en niet te vergeten het LSO zelf, dat zich onder leiding van zijn chef steeds beter profileert."
Inderdaad speelde het LSO deze ritmische en moeilijke partituur alsof het dagelijkse kost was. Prachtig van klank, een perfecte balans tussen blazers en strijkers en met een volstrekt natuurlijke beweging. Echt grote klasse. Het koor uit België verdient ook alle lof. De koorleden moesten niet alleen zingen, maar ook klappen, dansen en invulling geven aan hun rol als 'volk van Granada'.
Een onvergetelijke avond, Kerkrade werd even Granada!

Links: