'Sanctus' uit 'Messa da Requiem'
Limburgs Concertkoor - Toonkunst-Oratoriumkoor Roermond
Orchester der Kölner Kammermusiker o.l.v. Jan Hupperts
(mp3-bestand - opname 1996 - 3.07 min)
Jan Hupperts is één van die zeldzame mensen van wie de energie bij het verstrijken der jaren alleen maar lijkt toe te nemen. Onvermoeibaar inspireert hij iedere zaterdagochtend TKM, drie uur lang, staande achter de onafscheidelijke piano. Het is alweer bijna 10 jaar geleden dat Jan Hupperts op grootse wijze zijn 75ste verjaardag vierde in de Rodahal te Kerkrade met een concert rond de muziek van Giuseppe Verdi. Hij dirigeerde zijn beide toenmalige koren: het Limburgs Concertkoor en het Toonkunst-Oratoriumkoor Roermond, en schreef zelf de toelichting bij het concert:
"'Roep de haat een halt toe. Jaag de heerszuchtigen uiteen. Geef de armen brood. Bezorg de daklozen een tehuis, de werklozen arbeid en de wereldvrede,' schreef paus Pius XII in één van zijn boodschappen.
Deze kreet van verzoening vinden we terug in de gids van de Monschauer Festspiele in augustus 1950 ter gelegenheid van een opvoering van Von Webers opera Der Freischütz door de Zuid-Nederlandse Opera. Het is een daad van verzoening geworden, een daad van de allergrootste betekenis, schreef de Aachener Zeitung. De uitvoering van deze opera onder mijn leiding, ontketende bij de toehoorders een ongekend enthousiasme. Aan deze gebeurtenis denk ik nog vaak terug, ook nu nog, na meer dan vijftig jaar als pianist en dirigent werkzaam te zijn. Overal in de wereld is er immers oorlog, zijn er nog steeds daklozen, armen, werklozen en ga zo maar door. Dit alles heeft meegespeeld bij de keuze van het programma van mijn jubileumconcert.
Het door Verdi gecomponeerde Requiem behoort tot de allerhoogste inspiraties van de menselijke geest met als thema de lijdende mens die hoopt op vrede en troost in een betere wereld.
Het Te Deum is niet uitsluitend een jubelende hymne. Net zoals in het Requiem voltrekt zich ook hier een drama tussen God en de mensheid die smeekt om verlossing. Het werk eindigt met: 'In te speravi' (op U hoop ik) en een sfeer van geheimzinnig licht met de laatste klanken van het orkest.
Ondanks de traditie van drie eeuwen muziek in beide werken, van Gregoriaans via Palestrina naar Verdi, zijn ze nergens echt gecompliceerd en dus ook toegankelijk en een volmaakte weergave van het innerlijk voor de ongeschoolde, 'eenvoudige' toehoorder. Onze huidige generatie componisten houdt voor mijn gevoel te weinig rekening met de innerlijke beleving van de doorsnee luisteraar. Is het dan zo verwonderlijk dat het merendeel van onze hedendaagse muziek door de gemiddelde concertbezoeker niet begrepen en dus gemeden wordt, met als gevolg lege zalen. Dat kan toch niet de bedoeling van muziek zijn? Als men het innerlijk van de mens niet weet te bereiken zal 'moderne' muziek nooit beantwoorden aan mijn voornaamste doelstelling: emoties overbrengen en ondergaan.Niet alleen deze overwegingen hebben een rol gespeeld bij mijn programmakeuze. Ook mijn grote bewondering en respect voor het genie Verdi heb ik zwaar laten meewegen. Niet voor niets waren Verdi's opera's - naast zijn Requiem en de Quattro pezzi sacri - vaste programma-onderdelen van de door mij opgerichte Zuid-Nederlandse Opera. Ik heb altijd met hart en ziel getracht muziek naar de mensen over te dragen, omdat ik besef en voel dat muziek je boven alle beslommeringen van het dagelijkse leven uittilt en je een stukje geluk brengt. Of dat nu kleuterliedjes zijn, of de Matthäus Passion van Bach, of een pianorecital. Iedere keer opnieuw is mijn doel het overdragen van muziek naar de harten van de mensen, zodat men het gevoel krijgt dat er meer is dan de vergankelijkheid van deze wereld." (Jan Hupperts)
Webtip:
- Biografie Jan Hupperts
(TKM website) - Jan Hupperts in actie
(repetitiefoto's augustus 2006)
